Il-GWU twaqqfet waqt il-Tieni Gwerra Dinjija, fi żmien meta Malta kienet kolonja fiċ-ċentru tal-Baħar Mediterran. Għall-pożizzjoni ġeostrateġika tagħha Malta serviet bħala bażi militari utli għall-qawwa tal-ajru u l-flotta Brittanika. Għal dan kienet magħrufa bħala l-‘gżira-fortizza’. It-Tieni Gwerra Dinjija, naturalment ġabet magħha livell relattivament għoli ta’ impjiegi prinċipalment fis-settur tat-tiswija tal-bastimenti navali u setturi anċillari oħra marbuta direttament mal-bżonnijiet militari.

Din ir-realtà kkondizzjonat il-ħajja tal-ħaddiema Maltin biex jgħixu tajjeb fi żminijiet ta’ gwerra u jiffaċċjaw il-faqar fi żminijiet ta’ paċi. Din ir-realtà wasslet lill-maġġoranza tal-ħaddiema Maltin biex timmobilizza ruħha u tifforma Trade Union qawwija biex tipproteġi l-impjiegi tagħha, ittejjeb il-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-għajxien tagħha u tiġġieled għall-ġustizzja soċjali.

Oriġinarjament, il-GWU sabet l-għeruq tagħha lejn l-aħħar tal-1942 fost il-ħaddiema f’dik li kienet magħrufa bħala t-Tarzna tal-Ammiraljat Brittaniku. Reggie Miller, li kien jaħdem bħala skrivan ċivili fid-Drydocks, ikkonvinċa b’suċċess grupp żgħir ta’ ħaddiema biex iwaqqfu union ġenerali b’saħħitha li fil-futur setgħet tħalli l-marka tagħha fuq l-istorja tal-pajjiż.

L-impatt tas-suġġeriment ta’ Reggie Miller kien immedjat. Hawn Miller beda l-ħidma tiegħu għat-twaqqif ta’ dik li kellha tkun il-GWU. Għalhekk għalina huwa meqjus bħala l-missier u l-fundatur tal-GWU. L-ewwel laqgħa pubblika tal-GWU saret f’Marzu 1943 fejn attendiet massa enormi ta’ ħaddiema. Minn dakinhar ʼil quddiem inħatar kumitat interim bir-responsabbiltà tat-tfassil ta’ kostituzzjoni (Statut) tal-Union. Sussegwentement l-abbozz tal-kostituzzjoni kien moqri u spjegat lill-ħaddiema f’attività tal-massa msejħa ftit jiem wara.

Fl-istess laqgħa Reggie Miller b’entużjażmu aċċetta s-sejħa tal-ħaddiema biex iservi bħala l-ewwel Segretarju Ġenerali tal-Union. Mal-ħolqien tagħha l-mexxejja maħtura ġodda tal-GWU mexxew kampanja intensiva għas-sħubija tal-membri. Għalhekk, ġew organizzati aktar laqgħat pubbliċi u konferenzi madwar Malta. Naturalment, attivitajiet simili saru wkoll f’diversi postijiet tax-xogħol fost il-biża’ ta’ ostilità u antagoniżmu minn min iħaddem. L-ewwel membri tal-GWU kienu inizjalment irreġistrati fl-1 ta’ Lulju 1943. Minkejja li kienet għadha fil-bidu tagħha l-GWU, flimkien ma’ organizzazzjonijiet żgħar oħra, nhar is-6 ta’ Lulju 1943, ippreżentat lill-Gvern Brittaniku memorandum b’numru ta’ talbiet fosthom talba għal żieda xierqa fil-pagi u s-salarji tal-ħaddiema.